Waarom concentreren soms zo lastig is
Concentreren klinkt simpel. Je gaat zitten, je opent je boek, en je begint. Maar ondertussen piept je telefoon, hoor je geluiden in huis, zie je een lege koffiemok op je bureau en denk je ineens: "Zou ik de was nog moeten doen?" En weg is je focus.
Je concentratie verbeteren betekent eigenlijk: zorgen dat je brein wat rustiger wordt, zodat jij met je aandacht bij je taak kunt blijven. En daar zijn allerlei praktische manieren voor. Ik neem je mee langs tien tips die echt werken. Niet moeilijk, wel doeltreffend. Je hoeft ze niet allemaal tegelijk te gebruiken. Kies eruit wat bij jou past!
1. Zoek een plek waar je echt tot rust komt
Oké, dit klinkt misschien als een open deur, maar het helpt zóveel. Je brein pikt allerlei prikkels op: van geluiden, van wat je ziet, van meldingen op je scherm.
● Zoek een rustige plek waar je even niet gestoord wordt.
● Ruim op wat je niet nodig hebt. Een opgeruimd bureau helpt écht.
● Leg je telefoon even buiten handbereik of zet 'm op vliegtuigstand.
● Gebruik een focus-app zoals Forest of Freedom als je dat helpt.
Denk maar zo: als je omgeving rustig is, wordt je hoofd dat ook. Misschien is dit wel het moment om daar even echt naar te kijken: Studieplek in huis inrichten: zo creëer je rust
2. Werk in blokjes, niet eindeloos achter elkaar
Urenlang aan je bureau zitten klinkt misschien als hard werken, maar je brein denkt daar anders over. Na een tijdje raak je gewoon op. Wat helpt, is werken in blokken.
● De Pomodoro-methode werkt top: 25 minuten studeren, 5 minuten pauze.
● Na vier van die blokjes? Neem een langere pauze van 15 à 30 minuten.
Dat werkt omdat je brein korte, intensieve focusmomenten beter aankan dan eindeloos doorbuffelen.
3. Beweeg even tussen het leren door
Als je lang stilzit, wordt je lijf loom. En dat heeft invloed op je concentratie. Even bewegen geeft je hersenen zuurstof. Dat kan simpel:
● Rek je uit, loop een rondje of haal een glas water.
● Kijk niet meteen op je scherm in de pauze.
● Gewoon even iets anders doen helpt je om daarna weer fris verder te gaan.
4. Kies het moment van de dag waarop jij het scherpst bent
Niet iedereen leert even goed op hetzelfde moment van de dag. Je hebt ochtendmensen en avondmensen. Weet je van jezelf wanneer jij op je scherpst bent? Gebruik dat!
● Begin de dag met je lastigste taak als je vroeg op je best bent.
● Ben je ‘s avonds juist helder? Plan dan daar je leerblok.
Het is geen kwestie van streng zijn voor jezelf, maar van slim plannen.
5. Maak je doelen klein en duidelijk
Een hele module of hoofdstuk in één keer willen doen? Dat schrikt vaak af. Het is handiger om je doelen klein te maken.
● Begin met: “Vandaag lees ik paragraaf 3 en maak ik 5 opdrachten.”
● Schrijf je doel op, streep het door als je klaar bent.
● Geef jezelf daarna een mini-beloninkje, hoe klein ook.
Dat geeft overzicht én een voldaan gevoel. En dat motiveert.
6. Gebruik tools die jou helpen focussen
Sommige mensen zweren bij stilte, anderen bij muziek. En weer anderen hebben baat bij geur of lijstjes. Zoek uit wat voor jou werkt:
● Noise cancelling koptelefoon
● Lijstjes met taken (op papier of digitaal)
● Kalmerende geur zoals lavendel, munt of citroen
● Focus-apps of rustige muziek op de achtergrond
Maak hier je eigen ‘focus-kit’ van. Alles wat je helpt, mag.
7. Multitasken klinkt goed, maar werkt niet
Je denkt misschien: “Ik kijk even m’n mail terwijl ik leer.” Maar nee, je hersenen wisselen dan steeds van taak. En dat kost energie.
● Sluit overbodige tabbladen
● Zet meldingen uit op je laptop en mobiel
● Doe één ding tegelijk, dan ben je sneller klaar ook
8. Gebruik je pauzes om jezelf op te laden
Pauzes zijn geen tijdverspilling. Ze zijn nodig. Maar let op: verdwalen in je telefoon is geen echte pauze.
● Kies iets leuks: luister naar je favoriete muziek, haal een frisse neus of drink iets lekkers
● Bedenk vooraf wat je ná je pauze weer gaat doen
Zo voorkom je dat je pauze een uur duurt zonder dat je het doorhebt.
9. Zorg voor je lichaam – dan werkt je hoofd beter
Je brein is een soort motor. En die heeft brandstof nodig. Als je moe bent, honger hebt of uitdroogt, kun je je minder goed concentreren.
● Eet iets voedzaams, drink voldoende water
● Slaap genoeg (ja, ook in tentamentijd!)
● Beweeg dagelijks, ook al is het maar 10 minuten
Een gezond lichaam = een heldere geest.
10. Ken je afleiders, en wees ze slim af
Soms ben je helemaal klaar om te leren, en toch gebeurt het niet. Je wordt afgeleid. Wat zijn jouw valkuilen?
● Krijg je altijd zin om op je telefoon te kijken? Leg ‘m weg. Ver uit zicht.
● Duiken er steeds klusjes op in huis? Plan die na je studiesessie.
● Zit je hoofd vol zorgen? Schrijf ze even op in een notitieboekje. Dan kun je ze daarna loslaten.
Hoe beter je je afleiders kent, hoe makkelijker je ermee om kunt gaan.
En nu: ga jij het proberen?
Er zit vast iets tussen waarvan je dacht: ja, dat zou mij wel kunnen helpen.
Misschien is dat je studieplek opruimen. Of gewoon je telefoon even uitzetten tijdens het leren. Met een beetje zelfdiscipline kom je er wel.
Gun jezelf die rust. Niet omdat het moet, maar omdat het werkt.
Kleine aanpassingen maken vaak het grootste verschil.